Ardahan'ın Meşhur Yemekleri ve Yöresel Ürünleri

Doğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeyinde bulunan ve Karadeniz Bölgesi ile sınır olan Ardahan, bulunduğu coğrafi şartlar itibariyle zengin bir mutfak kültürüne sahiptir...

Ardahan'ın meşhur yemekleri saymakla bitmez fakat biz en bilinen yemekleri ve yöresel ürünleri sizler için derledik.

KAZ ETİ

ardahan kaz eti

Yörede kar yağmasıyla, kazların kesilmesinin vakti geldi demektir. Yöredeki birçok evde beslenen kazlardan bir tanesi anaç kaz olarak bırakılır ve diğerleri kesilir. İçi boşaltılan kazlar tuzlu suya basılır. Ciğerleri ise uzun süre dayanmadığı için bitene kadar neredeyse her öğün yenir.

Tuzlanmış kazlar 40 gün kadar ayazda kurutulur, sonra da buzluklarda pişirilecekleri günü bekler. Lezzetindeki sırlardan biri bu ayazda bekletme işlemidir. Fakat asıl lezzet kaynağı, kazların doğal besleniyor olmasıdır.

Bu meşhur lezzetin nasıl yapıldığını buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

KAŞAR PEYNİRİ ve GRAVYER

ardahan kaşar peyniri

Dünyanın en doğal ve en lezzetli kaşar peyniri Ardahan'ın Göle ilçesinde üretiliyor.

Bölgemizde kaşar peyniri; serbest otlanan, yani suni yem verilmeden beslenen ineklerden sağılan sütlerle üretiliyor.

1 kg kaşar peyniri üretebilmek için yaklaşık 12 kg süt kullanılıyor.

Eski kaşar üretilirken aylar süren bir emek gerekli. 40 günlük olgunlaşma sürecinden sonra özel çuvallarda muhafaza edilen kaşar peynirleri, ne kadar bekletilirse o kadar lezzetli oluyor.

Ardahanlı kaşar üreticileri, bu doğal lezzeti Türkiye'nin dört bir yanına sunuyor.

Ardahan'da kaşar peyniri nasıl yapılıyor? Daha detaylı bilgi için sayfamızdaki videoyu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

ARDAHAN ÇİÇEK BALI

ardahan cicek balı

Bal cenneti Ardahan'da yılda ortalama 700 ton bal üretiliyor. Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alan Ardahan, bozulmamış bir doğaya ve muazzam bir bitki örtüsüne sahip.

Ardahan ilimiz dünyada 4 önemli arı ırkından biri sayılan Kafkas Arı Irkı'nın gen merkezi konumundadır ve Artvin ili hariç diğer illerden arı girişi yasaktır.

Ardahan'nın bitki örtüsü 600 çeşit ballı bitkiye ev sahipliği yapıyor. Böylece hem bal üretimi bereketli oluyor hem de bu çeşitlilik sayesinde daha lezzetli ve doğal bal üretimi sağlanıyor.

Ayrıca 2013 yılında yapılan patent başvurusu sonucunda, 2017 yılı itibariyle Ardahan Çiçek Balı tescillenmiş oldu.

ÇILDIR GÖLÜ'NDE SARI BALIK

çıldır gölü sarı balık

Çıldır Gölü, Aralık ayında donmaya başlar ve Nisan'a kadar üzeri buzla kaplıdır. Buz kalınlığı 80 santimetreye ulaşmaktadır. Ardahan'a yolunuz düşerse, Çıldır Gölü'nden eskimo yöntemi ile tutulan Sarı Balık'ın tadına bakmadan dönmeyin!

Çıldır Gölü‘nde balıkçılar kazma ve küreklerle buz tabakasını kırarak, attıkları ağlarla gölde balık avlanıyor.

Buraya tıklayarak Çıldır Gölü'nde eskimo yöntemi ile nasıl balık tutulduğunu ve daha fazlasını izleyebilirsiniz.

MANTI (HINGAL)

ardahan mantı hıngel hıngal

Hamur arasına et veya kıyma koyularak yapılan bir yemektir. Kayseri mantısına göre daha iri boyutlarda hazırlanır. Özellikle Ardahan'da, içerisine kaz eti koyularak yapılır ve bu en meşhur yemeklerinden biridir. Üzerine tereyağı eritilerek dökülür ve yoğurt ile servsi edilir. Türkiye'de Artvin ve çevresinde (özellikle Şavşat ilçesinde) ve Ardahan'da yapılan mantı türüdür. Ayrıca içine bir şey konulmadan boş pişirilerek, bol tereyağı ve yoğurtlu şekilde de yapılmaktadır.

Sivas, Doğu Karadeniz, Erzurum, Kars, Ardahan, Dağıstan başta olmak üzere Kafkasya'nın hemen her yerinde benzer ad ile bilinen ve yapılan bir mantıdır.

PEYNİR ERİTMESİ

ardahan peynir

Ardahan yöresinde, özellikle pazar kahvaltılarının vazgeçilmezi peynir eritmesidir. Tulum (Tuluk) Peyniri ile yapılan eritme en meşhuru ve en lezzetlisidir. Tulum Peyniri, Çeçil Peyniri'nin tulumlara tepilerek bekletilmesiyle elde edilen yöresel bir peynir çeşitidir.

Tulum peynirinin nasıl hazırlandığını buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

Tereyağı ile birlikte eritilen peynire, isteğe göre bir adet yumurta da eklenebilir. Pratik ve çok lezzetli olması sebebiyle çok tercih edilen bir yemektir.

PİŞİ (MAFİŞ)

ardahan mariş pişi hamur kızartması

Batı illerinde daha çok Hamur Kızartması olarak bilinen bu yemeğin yöresel adı Pişi'dir. Şekil olarak büyük ve yuvarlak yapılanına Pişi; küçük, üçgen veya kare şeklinde yapılanına Mafiş adı verilir.

Mafiş'in, yapılırken içine patatesli veya kıymalı harç hazırlanarak konulan çeşitleri de vardır.

Genellikle kahvaltılarda yapılsa da, diğer öğünlerde de bolca tüketilir.

Ayrıca Kadir Gecesi, Berat Kandili gibi akşamlarda da yapılarak komşulara dağıtılması âdettir.

KETE

ardahan kaşar peyniri

Kete, Ardahan mutfağına has, bir çeşit hamur işidir. Yapılan bölgeye göre farklılıklar göstermektedir. Ardahan ketesini diğer illerde yapılanlardan ayıran en temel özellik; ketenin içine tereyağında kavrulan un ve ceviziçi konulur.

Yapımı ve lezzetinin tutturulması çok da kolay olmayan kete, özellikle bayram vb. özel günlerde ya da özel misafirler geldiğinde yapılır.